Η διαλειμματική (ή διαλείπουσα) νηστεία περιγράφει ένα είδος δίαιτας που βασίζεται στο διαλείποντα θερμιδικό περιορισμό, δηλαδή δεν βασίζεται τόσο στο τι τρώει κάποιος, αλλά περισσότερο στο πότε τρώει. Πιο συγκεκριμένα, τα πιο δημοφιλή σχήματα της διαλειμματικής νηστείας είναι τα εξής:

• Εναλασσόμενη νηστεία (ή δίαιτα ημέρα παρά ημέρα): περιλαμβάνει ημέρες σημαντικής μείωσης της θερμιδικής πρόσληψης (ή ακόμη και πλήρους αποχής από τρόφιμα ή θερμιδογόνα ροφήματα), οι οποίες εναλλάσσονται με ημέρες ελεύθερης διατροφής. Δηλαδή, για ένα άτομο που χρειάζεται 2000 θερμίδες/ημέρα, ακολουθώντας το σχήμα αυτό θα πρέπει τη μία ημέρα να προσλαμβάνει από 0-500 θερμίδες και την επόμενη να τρώει ελεύθερα.
• Τροποποιημένο πρωτόκολλο νηστείας (σχήμα 5:2): επιτρέπει πέντε ημέρες φαγητού χωρίς θερμιδικό περιορισμό και δύο μη συνεχόμενες ημέρες νηστείας, όπου επιτρέπεται η πρόσληψη έως 20-25% των συνολικών ημερήσιων ενεργειακών αναγκών. Δηλαδή, για ένα άτομο που χρειάζεται 2000 θερμίδες/ημέρα, ακολουθώντας το σχήμα αυτό θα πρέπει για δύο μη συνεχόμενες ημέρες της εβδομάδας να προσλαμβάνει από 400-500 θερμίδες/ημέρα, ενώ τις υπόλοιπες ημέρες τρώει ελεύθερα.
• Χρονικά περιορισμένη λήψη τροφής μέσα στην ημέρα (σχήμα 16:8): περιορίζει την πρόσληψη τροφής σε μία περίοδο 8 ωρών μέσα στην ημέρα, ενώ τις υπόλοιπες 16 ώρες της ημέρας το άτομο πρέπει να παραμείνει νηστικό.

Τι προκύπτει από τη σύγκριση της διαλειμματικής νηστείας με τη κλασσική υποθερμιδική διατροφή;

Τα ερευνητικά δεδομένα δείχνουν ότι η διαλείπουσα νηστεία μπορεί να είναι μια αποτελεσματική στρατηγική για την απώλεια βάρους. Όμως, από τις μέχρι τώρα έρευνες, η διαλειμματική νηστεία δεν φαίνεται να υπερέχει των κλασσικών διαιτών περιορισμένων θερμίδων, όσο αφορά στην απώλεια βάρους. Οπότε, η αποτελεσματικότητά της πιθανώς να οφείλεται σε ένα συνολικό έλλειμμα θερμίδων, ως αποτέλεσμα της χαμηλότερης πρόσληψης ενέργειας κατά τη διάρκεια της εβδομάδας, παρά στις χρονικές περιόδους που επιτρέπεται ή όχι, η πρόσληψη ενέργειας. Επιπλέον, ανάλογα με την ηλικία, τα προβλήματα υγείας και το τρόπο ζωής του εκάστοτε ατόμου, κάποια σχήματα διαλειμματικής νηστείας μπορεί να έχουν αρνητικές παρενέργειες. Για παράδειγμα, ο περιορισμός της πρόσληψης ενέργειας για ολόκληρες ημέρες, θα μπορούσε να οδηγήσει σε έλλειψη συγκέντρωσης, ατονία και κούραση. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) συνιστά ότι η ημερήσια ενεργειακή πρόσληψη θα έπρεπε ιδανικά να εξισορροπείται με την ημερήσια ενεργειακή δαπάνη, για τη διατήρηση ενός δραστήριου και υγιεινού τρόπου ζωής.

Αξίζει να ακολουθήσει κάποιος ένα σχήμα διαλειμματικής νηστείας για να ρυθμίσει το βάρος του;

Αν και η διαλειμματική νηστεία είναι δύσκολο να διατηρηθεί από τους περισσότερους ανθρώπους μακροπρόθεσμα, μπορεί σε κάποιες περιπτώσεις και ανά περιοδικά χρονικά διαστήματα, να ταιριάζει στον τρόπο ζωής του εκάστοτε ατόμου και να είναι μια αποτελεσματική στρατηγική για τη διαχείριση του βάρους του. Ωστόσο, θα πρέπει πρώτα ο ενδιαφερόμενος, να συμβουλευτεί έναν πιστοποιημένο Διαιτολόγο-Διατροφολόγο, ο οποίος μπορεί να τον κατευθύνει με βάση στο ιατρικό ιστορικό του, στις ανάγκες και στο στόχο του, σχετικά με το πιο σχήμα θα μπορούσε να ακολουθήσει και να σχεδιάσει ένα διατροφικό πλάνο με σκοπό να καλύψει όλες τις διατροφικές του ανάγκες και σύμφωνα με τις τρέχουσες διατροφικές συστάσεις. Μόνο έτσι, μπορεί να κάποιος να ακολουθήσει ένα διατροφικό σχήμα διαλειμματικής νηστείας με όσο γίνεται πιο εξασφαλισμένα, υγιεινό τρόπο.

Συμπερασματικά…

Η διαλειμματική νηστεία μπορεί όντως να είναι αποτελεσματική στην  απώλεια του βάρους για ορισμένους ανθρώπους, αλλά όπως και κάθε άλλη δίαιτα, δεν αποτελεί από μόνη της τη μαγική λύση ή αλλιώς, την πανάκεια στο πρόβλημα διαχείρισης του βάρους. Μια διατηρήσιμη και αποτελεσματική απώλεια βάρους, περιλαμβάνει ένα συνδυασμό πολλών παραγόντων, συμπεριλαμβανομένης της ισορροπημένης σε θρεπτικά συστατικά διατροφής, της τακτικής φυσικής δραστηριότητας, του ποιοτικού ύπνου, της διαχείρισης του άγχους και γενικότερα ενός υγιεινού τρόπου ζωής.

Τέλος, θα πρέπει να γίνουν περισσότερες μακροπρόθεσμες μελέτες σχετικά με το ρόλο της διαλειμματικής νηστείας στην απώλεια βάρους, αλλά και στη διατήρηση αυτής της απώλειας, έτσι ώστε να εξαχθούν πιο ασφαλή συμπεράσματα σχετικά με την αποτελεσματικότητα, αλλά και την ασφάλεια της εφαρμογής της σε σχέση με τη συνολική υγεία.